U tom dokumentu je konstatovan napredak u reformama, ali i da su politička nestabilnost i unutrašnje podjele glavne prepreke na evropskom putu zemlje.
U izvještaju se ističe da su svi politički akteri u Crnoj Gori posvećeni evropskom putu, a napredak zemlje u procesu pregovora s EU ocijenjen je kao značajan. Izvjestilac EP smatra da je Crna Gora, kao jedina zemlja u regionu koja je otvorila sva pregovaračka poglavlja, u jedinstvenoj poziciji.
– Svi politički akteri u Crnoj Gori izrazili su čvrstu opredijeljenost za pristupanje Evropskoj uniji – navodi se u izvještaju.
Prema tom dokumentu, Evropski parlament pozdravlja dosadašnje korake u pregovorima i najavu da će Evropska komisija predložiti Savjetu formiranje tehničke radne grupe za pripremu ugovora o pristupanju.
Takođe, pozdravljaju se napori Crne Gore u usklađivanju sa zajedničkom spoljnom i bezbjednosnom politikom EU, a posebno uvođenje sankcija Rusiji i drugim međunarodnim akterima koji krše međunarodno pravo.
– Ovo je jasan znak da Crna Gora ostaje dosljedna svojim evropskim obavezama i usaglašavanju sa zajedničkom spoljnom i bezbjednosnom politikom EU – navodi se u dokumentu.
Naravno, u izvještaju se ne pominje šteta koju Crna Gora trpi, naročito u turizmu, zbog uvođenja sankcija Rusiji i zaustavljanja eventualnih novih investicija iz Kine, već se insistira na uvođenju viza za barem još jednu državu sa spiska EU. Na taj način Crna Gora je ušla u fazu da je odličan primjer za Evropsku uniju, a da je najgora – za sebe.
Ipak, pored notiranja pozitivnih aspekata, Evropski parlament izražava zabrinutost zbog duboke političke krize u zemlji.
– Politička nestabilnost i unutrašnja previranja mogli bi biti jedan od najvećih izazova na crnogorskom putu u EU – upozorava Šarec i naglašava da je za napredak potrebna stabilna i kredibilna vlada, posvećena EU integracijama.
Ova ocjena je direktan odraz trenutnog stanja unutar vladajuće koalicije. Odnosi između Demokratske narodne partije (DNP) i Bošnjačke stranke su zategnuti, a najavljene mjere albanskih partija dodatno komplikuju političku scenu. Nejedinstvo unutar vlasti ozbiljno dovodi u pitanje sposobnost Vlade da ispuni ključne reformske zahtjeve.
Evropski parlament poziva sve političke aktere u zemlji da prevaziđu međusobne nesuglasice i ostanu fokusirani na evropske integracije.
Šarec u izvještaju posebno ukazuje na probleme u oblasti pravosuđa i borbe protiv korupcije, ocjenjujući ih kao ozbiljne prepreke u procesu pregovora.
– Imenovanje u pravosudnim institucijama mora biti prioritet, a vladavina prava ostaje najvažniji aspekt pregovaračkog procesa – konstatovano je u izvještaju.
Evropski parlament poziva vlast u Crnoj Gori da sprovede efikasne antikorupcijske mjere i ojača nezavisnost sudstva, kako bi se ubrzao napredak u poglavljima 23 i 24, koja se odnose na pravosuđe i osnovna prava.
Takođe, naglašena je potreba za transparentnošću u radu institucija, naročito u oblasti finansiranja političkih partija, kako bi se smanjio uticaj nepotizma i partijskog zapošljavanja.
Jedan od najvećih izazova, prema ovom izvještaju, jeste funkcionalnost parlamenta. Naime, opozicija već mjesecima bojkotuje rad Skupštine, što dovodi do institucionalne paralize.
– Stabilnost institucija i konstruktivan politički dijalog ključni su za napredak u evropskim integracijama – naglašeno je u dokumentu.
Blokada parlamenta značajno utiče na donošenje zakona neophodnih za reformske procese, uključujući i usvajanje budžeta. Nedostatak dijaloga između vlasti i opozicije dodatno produbljuje političku krizu i šalje negativan signal evropskim partnerima.
Uprkos unutrašnjim izazovima, pohvaljena je konstruktivna uloga Crne Gore u regionalnoj saradnji.
Kao svojevrstan sažetak izvještaja, moglo bi se zaključiti da EP konstatuje da je Crna Gora u izglednoj poziciji da postane prva sledeća članica Evropske unije, ali i izražava bojazan hoće li političke elite u Crnoj Gori pokazati dovoljnu odgovornost da tu šansu i iskoriste.
